Подлежащöй да сказуемöй

Подлежащöй да сказуемöй аркмöтöны двусоставнöй сёрникузялiсь основа.

Сказуемöй подлежащöйкöт йитсьö согласованнёöн. Но эта согласованнёлöн аскоддя вид, сiя йитö главнöй членнэз, кöдна оз аркмöтö кывтэчас, а аркмöтöны сёрникузялiсь грамматическöй основа.

 

Подлежащöй – этö сёрникузяын главнöй член, кöда мыччалö, кин либо мый йылісь мунö сёрниыс да сетӧ очакыв кин? (к и н н э з?) либо м ы й?             (м ы й е з?) юасьӧммез вылö.

Подлежащöйöн  унажыксö овлö именительнöй падежа эманим. 

Ылын Велва сайын сьöд видзö вöрок (подл.). (Г.Бачева)

Мöдік сёрни торрес подлежащöйлісь функциясö босьтöны сэк, кöр употребляйтчöйы эманим туйö.

Öнись бöр петiс öтöрö, а мийö пуксим пызан сайö. (В.Климов).

 

Подлежащöйöн вермас лоны и кыв сочетаннё, унажыксö личнöй нимвежан öтлаын усилительно-личнöй нимвежанӧн (мийö асьным), личнöй нимвежан öтлаын обобщительно-личнöй лыданимкöт (мийö кыкнанным), именительнöй падежа эманим либо нимвежан öтлаын эманимкöт либо соединительнöй падежа эманим (мамö сойöкöт, мийö Ванюкöт), эманим количественнöй лыданимкöт (куим морт), устойчивӧй кывтэчас  (Коми округ).

Мийö тэкöт, чож вöлок лэбзям ылö-ылö. (Г.Бачева) Кузьой дас морт гöгöр куралiсö да кыскалiсö сюсö сушилкаö, öвиннэзö да горрез вылö.(В.Климов)

 

Сказуемöй – этö сёрникузяын главнöй член, кöда мыччалö, мый баитсьö сія предмет йылісь, кöда висьталöм подлежащöйнас. Сказуемöй отвечайтö вопроссэз вылö: мый керö предметыс? мый сыкöт керсьö? кытшöм сія? кин сія сэтшöм? мый сія сэтшöм?

Рöма ар карманнэз ректö, этö сiя, сiдз и тöд,
Вайö сю тырдоз сусекö и пызантыр тшак-ягöд. (Г.Бачева).

 

Сказуемöй овлö простöйöн и составнöйöн.

Сказуемöй, кöда сетöм кадакывлӧн лицо, кад и наклоненнё формаэзын, шусьö простöй глагольнöй сказуемöйöн.

Дас годöн одзжык эстöн сулаліс тшöк да кузь кыдзовöй рас.(Т.Фадеев)

 

Составнöй глагольнöй сказуемöй – этö сэтшöм сказуемöй, кöда сетöм неопределённöй формаа кадакылӧн öтлаын отсасян кадакывкӧт: Чожа пондам уджавны. Эстöн жö колас висьтавны и мöд тыэс йылiсь.

 

Сказуемöй, кöда сулалö кадакыв-связкаись да именнöй торись, шусьö именнöй составнöй сказуемöйöн, сетӧ очакыв кытшöм  сія?  кин сія сэтшöмыс? мый сія сэтшöм? юасьӧммез вылӧ. Лым сылöм бöрсянь туёкыс лоис неветлана. Ашынас погоддя вöлі öддьöн бур.

 

 

 

 

Похожие статьи

Сложносочиненнöй сёрникузя

Безличнӧй сёрникузя