Удареннё

Удареннё [1] – этö кылын кытшöм-либо слог горöнжыка, ыджытжык вынöн шуöм.

Аслас качество сьöрті коми-пермяцкöй удареннё лоӧ ассямаӧн мöдік финно-угорскöй кыввез коласын. Унажык финно-угорскöй кыввезын удареннё сулалö определённöй слог вылын (финскöй, венгерскöй, коми-зырянскöй кыввезын – медодзза слог вылын, удмуртскöй кылын – медбöрья слог вылын). Коми-пермяцкöй кылын удареннё морфологизированнöй, сія зависитö морфемаэзсянь. Öтік морфемаэз миян кылын лоöны пыр ударнöйезöн, а мöдіккез пыр безударнöйöсь, куимöттэз – вермöны кыскыны удареннё одзаныс сулалісь слог вылö.

Удареннё почти пыр усьӧ сэтшӧм суффикссэз вылӧ:

  1. эманимлӧн уменьшительнöй суффикс -ок (керку-ок);
  2. эманимлӧн кадакывсянь аркман суффикссэз (ол-ан, верд-ас, кöрт-öт, кый-öм, уджал-ісь);
  3. эманиммезын суффикссэз-ӧр, -ӧс (кым-öр, кым-öс);
  4. нимтанлöн уменьшительнöй суффикс -ыник (том-ыник);
  5. нимтанлӧн суффикс -öв (небыт-öв);
  6. лыднимлӧн суффикс -нан да -öт (куим-нан, нёль-öт);
  7. кадакывлӧн суффикссэз (ю-ышт-ны, дугд-ыв-ны);  
  8. нимтанлӧн мед- приставка (мед-ыджыт)

 

! Рочись пырӧм кыввезын удареннё кольччö кыдз рочас  (письмо, ручка).

Коми-пермяцкöй кылын удареннёсянь вермö вежсьыны грамматическöй категория, например, сёян, быдмас – существительнöй, сёян, быдмас – глагол.

 

[1] Л.В. Утева материал сьӧрті

 

 

 

 

Похожие статьи

Слог

Транскрипция

В да л вежсьӧм